ภาษาอ่าข่า เบี้องต้น Aqkaq sanqbovq

บทที่หนึ่ง พยัญชนะ สระ วรรณยุกต์ 
 

    บทที่สอง ไวยกรณ์ ภาษาอ่าข่า

พยัญชนะ ภาษาอ่าข่า Daq teir

 

  B   C   D  G  H 

  J   K   L  M  N

  P   S   T  Y   Z 

 BY  DZ  GH  KH  MY

 NG  NY  PY   X   TS 

 ..

สระภาษา อ่าข่า   Ngateir

A    E    I    O   U  

M    AE    AN    AW  EE 

EI   OE   OI   AI   AM   AO

 .

วรรณยุกต์ภาษาอ่าข่า Bovqteir (teirsar)

      -     =   สามัญ

      q    =   เอก 

      r     =   โท 

      v     =

      vq   = 

·          vr   = 

 

Teir ye........ ...(เสียงสามัญ)

Teir nanq.... q (เสียงต่ำ)

Teir ghanr... r (เสียงสูง)

Teir tsaev... v (.....)

Teir tsaev nanq... vq (.....)

Teir tsaev ghanr.. vr (.....)

.

.

  วิธีสะกด คำ ในภาษาอ่าข่า   

sanqmyav par myav

 A nae sanqmyav par myav 

การสะกดคำ โดยใช้ สระ อา

 

B	Ba บหา	Baq บห่า	Bar บห้า	Bav บัก	Bavq บาก	Bavr บ้ะ
C	Ca ชา	Caq ฉ่า	Car ช่า	Cav จา	Cavq จัก	Cavr จ้ะ
D	Da ดหา	Daq ดห่า	Dar ดห้า	Dav ดา	Davq ดาก	Dar ด้ะ
G	Ga กหา	Gaq กห่า	Gar กห้า	Gav กหาก	Gavq กหัก	Gavr กหั้ก
H	Ha ฮา	Haq ฮ่า	Har ฮ้า	Hav หาก	Havq หัก	Havr ห้ะ

 

     คำที่ลงท้ายด้วย วรรณยุกต์ เสียง สามัญ  q   r  ออกเสียงยาว  พยัญชนะต้นไม่ผันเสียง 

    

    คำที่ลงท้ายด้วยวรรณยุกต์ เสียง  v   vq  vr   ออกเสียงสั้น  พยัญชนะต้น ผันเสียง ให้สั้นลงครึ่งหนึ่ง
. 

 E  nae sanqmyav par myav 
    การสะกดคำ โดยใช้ สระ เออ

 

 .
I   nae sanqmyav par myav การสะกดคำ โดยใช้ สระ อี

"

"

'

  O   nae sanqmyav par myav การสะกดคำ โดยใช้ สระ โอ

' '

'

'

'

U  nae sanqmyav par myav การสะกดคำ โดยใช้ สระ อู

 '

 '

กรุณา ติดตาม บทเรียน ต่อไป ........................นะครับ 

ต่อ 

เขียนโดย  ChimeeApple Mawlaegu 

     เรียนภาษาอ่าข่า วันละนิด กันนะคะ (คัดลอกมาจาก AQ KAQ SANQ BOVQ DZAW DMQ(1) ขอขอบคุณ...มูลนิธิ รักษ์อาข่า, Aq sanq Ar Yoeq. และทุกท่านที่เกี่ยวข้อง มา ณ ที่นี้)

   พยัญชนะ ภาษาอ่าข่ามี 25 รูป...Daq teir [Sanq bovq aq ma deq]

B C D G H

J K L M N

P S T Y Z

BY DZ GH KH MY

NG NY PY X TS

  สระ...Nga teri [Sanq bovq aq poer deq]

A=อา E=เออ I=อิ O=โอ U=อู

M=อูม AE=แอ AN=ออง AW=ออ EE=อือ

EI=เอ OE=เอว OI=อิว AI=อาย AM=อาม

AO=อาว

 ------------------------------------------------------------------------

เขียนโดย  RomAngee

    Sanqbovq aqma daqma deq

เสียงตัวอักษรแบบ Aqkaq เมื่อเทียบกับตัวอักษรไทย พยัญชนะ แทนเสียงต่างๆ

A , a อ ใช้แทนเสียง อะ อา ทั้งหาย และทำหน้าที่เป็นสระตัว อา

B , b บ Bavq[บะ]=แบก หาม , Baw [บอ] เป่า มี(เจ้าของ)

P , p พ,ผ,ป Peer [พื้อ] แก้มัด , Puq [ผู่] บวม, Pavq[ปะ] มัด

M , m ม Mawvq [เหมาะ] ชอบ , Amir [อามี้] แมว

F , f ฟ <ไม่ค่อยมีคำภาษาอ่าข่า หรืออาจไม่มีเลย >

D , d ด Dav [ ด๊ะ] ขึ้น ปีน, Dan [เดอน] ว่าง

T , t ท, ต , ถ Taq [ถ่า]เก็บไว้ , Tur [ ทู๊ ] ลุก โค่น ตัดไม้, Tavq [ตะ] ตอกร่วมกัน

N , n น Nawr [ น๊อ ]ท่าน คุณ เธอ,Yaw navq [ยอหนะ] ลึก เช้ามืด ,Yawnav [ยอนะ] ดำ

L , l ล Lawq[ หล่อ ] เรือ, Lavqtav [หละ ตะ] ข้างบน

G , g ก Ganq [ เก่อง] หอก , Gawvq [เกาะ] กัด

K , k ค,ก Kur [ คู๊] เรียก, Kavq lanr[กะเลอง] ขัง

H , h ห,ฮ Hawq [ห่อ] ข้าว

Gh , gh กว [เสียงควบ] Ghaq [ กว่า ] แรง ผู้ซึ่ง พอ Ghoer[โก้ว]สนิท ผูกพัน คุ้นเคย

J , ,j จ Juq [จู่ ] หย่อน

C , c ช, ฉ ,จ Cav [จา] เครื่อง Carcaq [ชะฉ่า] นิ้วก่อย

X , x ซ Xaq [ซ่า] เนื้อ

Y , y ย Yuvq [หยุ] นอน

Dz , dz จย [เสียงควบ] Dzaq [จย่า]กิน

Ts , ts ช ,ฉ [เสียงควบ] Tsaq [ฉ่า ] เหมาะสม เข้าได้ดี สวย หล่อ

S , s ส Sanq [เสิ่ง]หมึก

Z , z ญ,ย Zaq [หญ่า หย่า] เด็ก ลูก

By , by บย [เสียงควบ] Byawq [บย่อ] สนุก จืด

Py , py พย [เสียงควบ] Pyar [พย้า] เบา Pyav [ปยะ] เด็ดผลไม้ ลื้อ

My , my มย [เสียงควบ] Myawq [หมย่อ] สิ่งของ

Ny , ny นย [เสียงควบ] Nya [นยา] เก่ง เป็น

W , w ว <ไม่ค่อยมีคำภาษาอ่าข่า หรืออาจไม่มีเลย >

Kh , kh คว [เสียงควบ] Khoer [โค้ว] อันนั้น สิ่งนั้น

Ng , ng ง Ngaq [หง่า] เลขห้า ห้า กู้ ยืม

*** ใช้เป็นแนวทางในการฝึกหัด ศึกษา การเขียน การออกเสียง ไม่ได้ใช้เป็นมารตฐานแต่อย่างใด

  ------------------------------------------------------------------------

ChimeeApple Mawlaegu

มาต่อกันนะคะ...

Teir ye........ ...(เสียงสามัญ)

Teir nanq.... q (เสียงต่ำ)

Teir ghanr... r (เสียงสูง)

Teir tsaev... v (.....)

Teir tsaev nanq... vq (.....)

Teir tsaev ghanr.. vr (.....)

BA - ba baq bar, bav bavq bavr.

CA - ca caq car, cav cavq cavr.

DA - da daq dar, dav davq davr.

GA - ga gaq gar, gav gavq gavr.

HA - ha haq har, hav havq havr.

JE - je jeq jer, jev jevq jevr.

KE - ke keq ker, kev kevq kevr.

LE - le leq laer, lev levq levr.

ME - me meq mer, mev mevq mevr.

NE - ne neq ner, nev nevq nevr.

PI - pi piq pir, piv pivq pivr.

SI - si siq sir, siv sivq sivr.

TI - ti tiq tir, tiv tivq tivr.

YI - yi yiq yir, yiv yivq yivr.

ZI - zi ziq zir, ziv zivq zivr.

♥♥♥-------------------♥♥♥

ขออภัย ณ ที่นี้ ที่ไม่สามารถระบุได้ว่า vq, vr คือเสียงอะไร(ขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญด้วยนะคะ ขอบคุณมากค่ะ)

  ------------------------------------------------------------------------

ChimeeApple Mawlaegu

เครดิตโดย...Rom Angee

Bovq teir [Teir sar deq]

Teir ye........ ...(เสียงสามัญ)

Teir nanq.... q (เสียงต่ำ)

Teir ghanr... r (เสียงสูง)

Teir tsaev... v (.....)

Teir tsaev nanq... vq (.....)

Teir tsaev ghanr.. vr (.....)

  ------------------------------------------------------------------------

เขียนโดย WuiyeuguDzanlmr

BA= ba, baq, bar, bav, bavq, bavr,= บา. บ่า. บ๊า. บะ. บ่ะ. บ๊ะ

Ba la (บาลา, ดวงจัน), Baq (บ่า, บาง.), Bar (บ๊า, เงา. รูป), Bav (บะ, พูด(ภาษาอื่น)

Bavq (บ่ะ, แบก. หาม) Bavr (บ๊ะ, ชื่อมะเขือชนิดหนึ่ง)

Ba bala= ดวงจัน, Baq Baq oer= (บ่าโอว้) แฟนเก่า, Yaw baq= ของบาง,

Bar A bar-e= เงา, Bav Dawq Bav bav-e= ด่อบะ บะ-เออ (พูดภาษา(เผ่า)อื่นๆ)

Bavq Bavq-e (แบก, หาม) Bavr Mar khan Bavr=ม๊า เคอ บ๊ะ (มะเขือบ้า)

ChimeeApple Mawlaegu สำหรับผู้ที่ยังอ่านภ.อ่าข่าไม่ออกเลย ขอแนะนำว่าให้อ่านคำแปลภ.ไทยก่อน แล้วค่อยเทียบเสียง ภ.อ่าข่า ส่วนตัวเขียนภ.ไทย จาก ภ.อ่าข่า เป็นอะไรที่เขียนให้ตรงเสียงยากมากๆ ขอให้ทำความเข้าใจและเทียบเสียงเอานะคะ...ถ้าทำได้จะเป็นประโยชน์กับผู้ เรียนมากๆ ค่ะ

  ------------------------------------------------------------------------

WuiyeuguDzanlmr

BE= เบอ

be beq ber, bev bevq bevr, = เบอ เบ่อ เบ้อ, เบอะ เบ่อะ เบ้อะ

be= Bur be (คนชื่อบูเบอ), beq= Beq naeq-e (ตัดข้าวให้) Hawq Beq-e (ตัดข้าว)

ber= Ber lar-e (ตื่น, ฟื้น=ใช้สำหรับสลบแล้วฟื้นขึ้นม),

bev= Bev-e (ยิง,), Miq bev (หมี่ เบอะ, ปืน), bevq เบ่อะ (นึกไม่ออกว่าหมายถึงอะไร)

bevr= เบ้อะ (ไม่แน่ใจว่าภาษาอ่าข่ามีหรือเปล่า)

 ......................................................

RomAngee

Aq yeevq nyir = Relative = ญาติ

Aq bawr = Grand father/Old man= ปู่ / ชายแก่

Aq piq = Grand mother/ Old woman = ย่า / ยาย / หญิงแก่

Ar mawq = Grand mother/Grand father = ปู่ / ย่า /ตา / ยาย / พ่อตา /แม่ยาย

Aq da = Father = พ่อ

Aq ma = Mother = แม่

Aq bur = Daughter = ลูกสาว / เพศหญิง

Aq li = Son = ลูกชาย

Zaq = Child , baby = ลูก ทารก

Aq nyir = younger brother / yonger perosn = น้อง

Ar dov = elder brother / elder sister = พี่

Ar yeevq = elder sister = พี่สาว

Aq yeevq = elder person = คนที่แก่กว่า

Mae nmr = sibling = พี่น้องร่วมท้อง/สายเลือดเดียวกัน

Aq manr da = sibling = พี่น้องร่วมท้อง/สายเลือดเดียวกัน

Dmr ma = Sister = น้องสาว

Bur dov = Brother = พี่ชาย

Ceevq yaer = cousin (male) = ญาติ เพื่อนรุ่นเดียวกัน (ผู้ชาย)

Aq nmr = cousin (female) = ญาติ เพื่อนรุ่นเดียวกัน (ผู้หญิง)

Aq yaer = cousin = ญาติ เพื่อนรุ่นเดียวกัน (ผู้หญิง)

Aq yeevq nyir = Relative = ญาติ

Aq eeq = Uncle = ลุง ป้า

Aq mee = Aunt = อา (น้องสาวแม่)

Aq ghoe = Uncle = น้า (น้องชายแม่ นับญาติทางผู้หญิง)

Aq zawr = Uncle = น้า (น้องชายพ่อ)

Aq cu = Sister inlaw = สะใภ้ /พี่สะใภ้ / ลูกสะใภ้

Keq ma =Daughter in-law = ลูกสะใภ้

Aq khoq = Aunt =น้า (พี่สาว/น้องสาวของพ่อ)

Aq sanq = Brother in-law =พี่เขย

Aq zaq = Ant = ลูกเขย

Nyir ma = = น้องทางสะใภ้

Zaq oer = = ลูกชายพี่สาว

Zaq ma = = ลูกสาวพี่สาว

Aq dur = = ลูกชายของน้องชาย

Aq manr = = พี่เมียผู้ชาย

Oer khaq = = น้องทางเมีย

Oeq paq = nephew = หลานชาย

Oeq ma = niece = หลานสาว

oeq paq oeq ma= grandchild = หลาน

** Words above are not for any standard, just for leaning purposes //

คำต่างๆ หรือ แบบเรียนรู้นี้ ไม่ได้ใช้เป็นมาตรฐานใดๆ ทั้งสิ้น

อาจมีคำอื่นๆ อีกมากมาย ที่ต้องเรียนรู้ หากผิดพลาดประการใด ขออภัยด้วย **

ChimeeApple Mawlaegu แก้ไข/เพิ่มเติม

............Maer nmr = sibling = พี่น้องร่วมท้อง/สายเลือดเดียวกัน

............Aq zawr = Uncle = อา (น้องชายพ่อ)

อ่าข่าผาหมี Aq ghawr = Uncle=อา (น้องชายพ่อ)

ติดตาม บทเรียนต่อไป เร็วๆนี้ ครับ.............